Praten kunnen we (bijna) allemaal! Soms kan het echter helpen om een gesprek vooraf al vorm te geven. Zo kom je te spreken over dingen die anders misschien niet ter tafel zouden komen. Op deze website vind je vragen, luisterfragmenten, beelden en leessuggesties om jullie gesprek op weg te helpen – een gespreksspel, als het ware.
Ideaal om de dialoog aan te gaan en eens goed te luisteren naar elkaars ervaringen. In het drukke leven van alledag liggen die immers niet zo vaak op tafel.
Vuistregels voor het voeren van een dialoog vind je hier.
Doel van de dialoog
Het doel van de informatie, vragen en mediafragmenten op deze website is om jou en anderen te helpen reflecteren op eigen ervaringen, ideeën en gevoelens. Er zijn drie thema’s uitgewerkt, in drie gespreksspellen of dialoogsporen:
- ouderdom in onze maatschappij
- de verhouding tussen oud & jong in onze samenleving
- eenzaamheid
Je kunt een dialoog voeren met één of meerdere anderen. De ervaring leert dat hoe groter de groep, hoe moeilijker het wordt om te luisteren naar iedereen. Daarom is een groepsgrootte van max. 8 mensen het prettigst. Eventueel kan één persoon ervoor zorgen dat iedereen de kans krijgt om zijn of haar ervaringen te delen.
Nieuwsgierig, maar momenteel alleen? Ook met jezelf kan je dialogeren, bijvoorbeeld in een dagboek of op los papier. Ook dan kunnen de vragen je nieuwe inzichten opleveren. Al is een dialoog vaak het rijkst als je het gesprek aangaat met anderen.
‘Dialoog’?
Het woord ‘dialoog’ betekent niet meer dan ‘gesprek’. Met dat woord wordt, vandaag de dag, vaak een speciale vorm van gesprek bedoeld: een gesprek dat niet verzandt in discussie of debat, waarbij het gaat om gelijk krijgen of de ander overtuigen, maar dat dient om naar elkaars ervaringen te luisteren. Dan kan je samen bekijken waar de verschillen zitten, waar je elkaar kunt vinden en hoe ieder verder gaat met zijn of haar eigen dagelijks leven.
Oosprong
Niet al het goede komt van de oude Grieken. Toch heeft onze cultuur veel aan Socrates te danken als het gaat om gesprekskunst. In de geschriften van de Griekse wijsgeer Plato leren we Socrates kennen: een leermeester die zegt zelf niets te weten, behalve wat hij niet weet. Juist daarom stelt Socrates goede vragen aan de mensen om hem heen.
Zo ontstaan er dialogen waarin alle deelnemers helder krijgen wat ze eigenlijk denken en menen – en waar er ademruimte en valkuilen zitten in wat wordt gedacht.
De dialoog vandaag
In hedendaagse dialogen gaat het er vooral om dat deelnemers naar elkaar luisteren. Door zorgvuldig luisteren help je jezelf en anderen om de besproken ervaringen helder te krijgen. Dat alleen al kan fijn zijn: de kans wordt alleen maar groter dat je begrepen en gezien wordt.
Wat zou je graag willen? Welke stereotypes hanteer je, bewust of onbewust? Waar ben je bang voor? Wat kan jij doen? Als je jezelf deze vragen stelt, leer je jezelf beter kennen en kan je het beste uit je leven halen (en waarschijnlijk ook beter omgaan met wat je minder prettig vindt).
Als je deze vragen samen met anderen bespreekt, zou het zomaar kunnen dat je aangenaam verrast bent. Iedereen heeft goede ideeën, iedereen heeft zorgen, de kleine dingen die we voor elkaar doen hebben vaak grote betekenis – een gesprek leidt vaak tot plezier, frisse moed en inspiratie. Soms ook tot troost. En het kan natuurlijk een bijzondere ontmoeting opleveren, die je anders zou hebben gemist.
De drie dialoogsporen zijn in opbouw geïnspireerd op vier soorten vragen:
- wie ben je?
- wat zijn jouw ervaringen nu?
- hoe ziet jouw droomwereld eruit?
- welke kleine stap kun jij zetten om jouw droomwereld dichterbij te brengen?
In de dialogen op deze website staat de tweede vraag centraal.
Meer lezen? Leessuggesties over de dialoog als gespreksmethode vind je hier.